Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ στις 18 Αυγούστου 2022. 

Το τελευταίο διάστημα βλέπουμε στον Τύπο συχνές αναφορές για αυξημένα ενοίκια κατοικίας, κύριας και φοιτητικής, βασισμένες σε κάποιες διαδικτυακές αγγελίες με εξωπραγματικά ζητούμενα ποσά για νέες μισθώσεις. Την ίδια στιγμή  όμως η ΕΛΣΤΑΤ ανακοινώνει ότι η αύξηση στα υφιστάμενα ενοίκια κατοικιών είναι μόνον 0,9% και η επίδρασή της στην αύξηση του τιμαρίθμου μόνον 0,03%! 

Στην Ελλάδα όπου είναι ανύπαρκτος ο θεσμός της «κοινωνικής κατοικίας» (“social housing”), ενώ σήμερα η ζήτηση κατοικιών παρουσιάζει αυξητική τάση, η προσφορά κατοικιών για μίσθωση μειώνεται σταθερά κάθε χρόνο, λόγω μείωσης της ανοικοδόμησης, αδυναμίας ανακαίνισης των παλαιών κατοικιών, δημευτικής φορολόγησης και έλλειψης οποιασδήποτε προστασίας των ιδιοκτητών από αφερέγγυους ενοικιαστές.

Έτσι πολλοί που δεν γνωρίζουν το θέμα και την προϊστορία του, μιλούν για επιβολή «πλαφόν» στα μισθώματα και αναγκαστική παράταση των μισθώσεων, τα οποία αρκούν και ως πρόθεση για να κλείσει πλήρως η σχετική αγορά. Η κατάσταση δεν θα βελτιωθεί παρά μόνον με επαύξηση της προσφοράς κατοικιών στην αγορά για μίσθωσή τους, είτε από τους ιδιώτες, είτε από το Κράτος, αν μπορέσει να το υλοποιήσει. Τα κίνητρα που προτείνουμε για να αυξηθεί η προσφορά κατοικιών από τον ιδιωτικό τομέα είναι τα εξής:

1. Επιστροφή του 40% του κόστους των υλικών και των εργασιών ενεργειακής και λειτουργικής αναβάθμισης των υπαρχουσών κατοικιών, εφόσον διατεθούν αποκλειστικά για χρήση τους ως κύρια κατοικία ιδιοκτητών ή ενοικιαστών και όχι για άλλες χρήσεις.
2. Επιδότηση στο «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» της ενεργειακής αναβάθμισης των ενοικιαζόμενων κατοικιών με τους ίδιους όρους όπως και των ιδιοκατοικούμενων, ιδιαίτερα κατά το ενδιάμεσο διάστημα που αυτές είναι κενές από ενοικιαστή, γιατί μόνον έτσι θα αντιμετωπιστεί η «ενεργειακή φτώχεια» που πλήττει κυρίως τους ενοικιαστές κατοικιών.
3. Μείωση του φόρου από μισθώματα κύριας κατοικίας τουλάχιστον κατά δέκα (10) μονάδες και στα τρία ισχύοντα φορολογικά κλιμάκια.
4. Ένταξη των εκμισθωτών ακινήτων στις κατηγορίες των ιδιωτών που θα μπορούν να αντλούν πληροφορίες για τη φερεγγυότητα των υποψηφίων ενοικιαστών τους από την υπό σύσταση με σ.ν. του υπουργείου Οικονομικών «Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης».

Αν θέλουμε λοιπόν να λύσουμε το πρόβλημα των ενοικιαστών, ο μόνος τρόπος είναι να δημιουργήσουμε σοβαρά κίνητρα να αυξηθούν οι εκμισθωτές και τα διαθέσιμα σπίτια στην αγορά. Κάθε άλλο «ενοικιοστασιακό» μέτρο θα μας οδηγήσει 50 χρόνια πίσω, με πρώτο θύμα του τους ίδιους τους ενοικιαστές, και ιδιαίτερα τη νέα γενιά τους…

*Ο Στράτος Παραδιάς είναι Δικηγόρος Α.Π., Πρόεδρος ΠΟΜΙΔΑ και UIPI