Η ιδιοκτησία είναι και αυτή θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, κατοχυρωμένο και προστατευόμενο από το Σύνταγμα της Ελλάδος και από πλήθος ευρωπαϊκών και διεθνών συμβάσεων:
*Tου ΟΗΕ, ο οποίος έχει θεσμοθετήσει ειδικό Επίτροπο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα,
*Tου Συμβουλίου της Ευρώπης το οποίο έχει θεσμοθετήσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και πρόσφατα Ευρωπαϊκό Επίτροπο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και
*Tης Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία στην Συνθήκη της Νίκαιας (άρθρο 17) ρητά προστατεύει τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των πολιτών της.
O Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών εορτάζει την 10η Δεκεμβρίου, επέτειο της υπογραφής της Οικουμενικής Διακήρυξης του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (1948), ως «Παγκόσμια Ημέρα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα». Όμως οι κυβερνήσεις έχουν παντού την τάση να ξεχνούν ότι και το δικαίωμα του κάθε πολίτη στην ιδιοκτησία του είναι και αυτό ένα Ανθρώπινο Δικαίωμα, διεθνώς προστατευόμενο από διεθνείς Συμβάσεις. Για το λόγο αυτό, η Διεθνής Ένωσις Ιδιοκτητών Ακινήτων (UIPI) με ομόφωνη απόφασή της που λήφθηκε στις 29/10/2004 στη Βαρκελώνη, υιοθέτησε την πρόταση του Προέδρου της κ. Στράτου Παραδιά και καθόρισε την 10η Δεκεμβρίου ως ημέρα διεθνούς εορτασμού από τις εθνικές ενώσεις ιδιοκτητών ακινήτων όλων των χωρών, του δικαιώματος της ιδιοκτησίας ως κατοχυρωμένου ανθρώπινου δικαιώματος ("Παγκόσμια Ημέρα Ιδιοκτησίας" - World Property Day)!
Η πρωτοβουλία αυτή υπαγορεύτηκε από το ότι σε διάφορες χώρες της Ευρώπης τα περιουσιακά δικαιώματα των πολιτών εξακολουθούν να καταπατούνται συστηματικά, κάτι που διαπιστώνεται και από τις καταδικαστικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στις οποίες η Ελλάδα έχει διαχρονικά, δυστυχώς μια από τις πρώτες θέσεις…
Σε πολλές από τις πρώην κομμουνιστικές ευρωπαϊκές χώρες, η συνηθέστερη παραβίαση είναι η άρνηση ή αργοπορία επιστροφής των εθνικοποιημένων ή κατεσχημένων από τα καθεστώτα αυτά, ακίνητων περιουσιών, στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους. Σε πολλές από τις χώρες αυτές όπως η Πολωνία, η Ρουμανία, η πρώην Ανατολική Γερμανία, η Σλοβενία, η Τσεχία, με τεράστιες προσπάθειες των οργανώσεων ιδιοκτητών ακινήτων και της UIPI, θεσπίστηκαν νομοθεσίες οι οποίες έστω και διστακτικά υιοθέτησαν την αρχή της επιστροφής των περιουσιών αυτών. Υπάρχουν όμως χώρες, ιδιαίτερα στα Βαλκάνια, όπου οι Κυβερνήσεις αρνούνται οποιαδήποτε επιστροφή περιουσιών, με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες να βρίσκονται σε πλήρη απόγνωση.
Η χώρα μας, παρότι ανήκει σε εκείνες που κατά κανόνα σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, εν τούτοις δυστυχώς εξακολουθεί να κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις στις καταδίκες για παραβιάσεις του δικαιώματος της ιδιοκτησίας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου (ECHR)!
Ο «ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ», ο οποίος από την ίδρυσή του είχε δεχτεί καταιγισμό σχετικών αναφορών πολιτών, δημοσίευσε τον Απρίλιο του 2005 εκτενέστατη ειδική έκθεσή του με τίτλο «ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ, ΣΤΕΡΗΣΗ, ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ», στην οποία επισήμανε ότι αυτό «είναι ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα που απασχολεί χιλιάδες ιδιοκτήτες γης, δεδομένου ότι το ελληνικό δημόσιο και οι ΟΤΑ δεσμεύουν ιδιοκτησίες, χωρίς να αποζημιώνουν, ακόμη και επί δεκαετίες, με σχέδια πόλεων που χρονίζουν, προστασία αρχαιοτήτων, προστασία περιβάλλοντος και εκτέλεση δημόσιων έργων, οι οποίες συνεπάγονται απαλλοτρίωση, στέρηση ή ουσιώδεις περιορισμούς στην ιδιοκτησία τους χωρίς καταβολή της νόμιμης αποζημίωσης ή χωρίς έγκαιρη καταβολή αποζημίωσης.». Ως σήμερα, τίποτε το ουσιαστικό δεν έχει γίνει για την επίλυση των παραπάνω προβλημάτων…
Σήμερα στη χώρα μας, όπου η ακίνητη περιουσία είναι πραγματικό λαϊκό κτήμα, φαίνεται να στοχοποιείται ως εκείνη που θα κληθεί να πληρώσει για τα δημοσιονομικά ελλείμματα, με επιβολή βαρύτατης ετήσιας φορολογίας που οι σημερινοί ιδιοκτήτες, και ιδιαίτερα όσοι δεν έχουν εισόδημα από αυτήν, αποδεδειγμένα αδυνατούν να καταβάλουν. Η εξωφρενική και πέρα από κάθε μέτρο και δυνατότητα των πολιτών, φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας θίγει τον «πυρήνα» της και αποτελεί προσβολή της ως «ανθρώπινου δικαιώματος», που προστατεύεται από το Σύνταγμα. Η ΠΟΜΙΔΑ πιστεύει ότι η δημοσιονομική κατάσταση δεν θα βελτιωθεί αν δεν σταματήσει η σπατάλη στο δημόσιο τομέα και αν δεν εντοπιστεί και αντιμετωπιστεί η φοροδιαφυγή. Οι ιδιοκτήτες μπορεί να χαρακτηρίζονται ως δήθεν «κατέχοντες», αλλά πραγματική φοροδοτική ικανότητα έχουν σήμερα μόνον όσοι φοροδιαφεύγουν!
Άρθρο 17 του Συντάγματος περί προστασίας της Ιδιοκτησίας.
1. Η ιδιοκτησία τελεί υπό την προστασία του Κράτους, τα δικαιώματα όμως που απορρέουν από αυτή δεν μπορούν να ασκούνται σε βάρος του γενικού συμφέροντος.
**2. Κανένας δεν στερείται την ιδιοκτησία του, παρά μόνο για δημόσια ωφέλεια που έχει αποδειχθεί με τον προσήκοντα τρόπο, όταν και όπως ο νόμος ορίζει, και πάντοτε αφού προηγηθεί πλήρης αποζημίωση, που να ανταποκρίνεται στην αξία την οποία είχε το απαλλοτριούμενο κατά το χρόνο της συζήτησης στο δικαστήριο για τον προσωρινό προσδιορισμό της αποζημίωσης. Αν ζητηθεί απευθείας ο οριστικός προσδιορισμός της αποζημίωσης, λαμβάνεται υπόψη η αξία κατά το χρόνο της σχετικής συζήτησης στο δικαστήριο.
Αν η συζήτηση για τον οριστικό προσδιορισμό της αποζημίωσης διεξαχθεί μετά την παρέλευση έτους από τη συζήτηση για τον προσωρινό προσδιορισμό, τότε για τον προσδιορισμό της αποζημίωσης λαμβάνεται υπόψη η αξία κατά το χρόνο της συζήτησης για τον οριστικό προσδιορισμό. Στην απόφαση κήρυξης πρέπει να δικαιολογείται ειδικά η δυνατότητα κάλυψης της δαπάνης αποζημίωσης. Η αποζημίωση, εφόσον συναινεί ο δικαιούχος, μπορεί να καταβάλλεται και σε είδος ιδίως με τη μορφή της παραχώρησης της κυριότητας άλλου ακινήτου ή της παραχώρησης δικαιωμάτων επί άλλου ακινήτου.
3. Η ενδεχόμενη μεταβολή της αξίας του απαλλοτριουμένου μετά τη δημοσίευση της πράξης απαλλοτρίωσης, και μόνο εξαιτίας της, δεν λαμβάνεται υπόψη.
4. Η αποζημίωση ορίζεται από τα αρμόδια δικαστήρια. Μπορεί να οριστεί και προσωρινά δικαστικώς, ύστερα από ακρόαση ή πρόσκληση του δικαιούχου, που μπορεί να υποχρεωθεί κατά την κρίση του δικαστηρίου να παράσχει για την είσπραξη της ανάλογη εγγύηση, σύμφωνα με τον τρόπο που ορίζει ο νόμος. Νόμος μπορεί να προβλέπει την εγκαθίδρυση ενιαίας δικαιοδοσίας, κατά παρέκκλιση από το άρθρο 94, για όλες τις διαφορές και υποθέσεις που σχετίζονται με απαλλοτρίωση, καθώς και την κατά προτεραιότητα διεξαγωγή των σχετικών δικών. Με τον ίδιο νόμο μπορεί να ρυθμίζεται ο τρόπος με τον οποίο συνεχίζονται εκκρεμείς δίκες. Πριν καταβληθεί η οριστική ή προσωρινή αποζημίωση διατηρούνται ακέραια όλα τα δικαιώματα του ιδιοκτήτη και δεν επιτρέπεται η κατάληψη.
Προκειμένου να εκτελεστούν έργα γενικότερης σημασίας για την οικονομία της Χώρας είναι δυνατόν, με ειδική απόφαση του δικαστηρίου που είναι αρμόδιο για τον οριστικό ή προσωρινό προσδιορισμό της αποζημίωσης, να επιτρέπεται η πραγματοποίηση εργασιών και πριν από τον προσδιορισμό και την καταβολή της αποζημίωσης, υπό τον όρο της καταβολής εύλογου τμήματος της αποζημίωσης και της παροχής πλήρους εγγύησης υπέρ του δικαιούχου της αποζημίωσης, όπως νόμος ορίζει. Η δεύτερη πρόταση του πρώτου εδαφίου εφαρμόζεται αναλόγως και στις περιπτώσεις αυτές. Η αποζημίωση που ορίστηκε καταβάλλεται υποχρεωτικά το αργότερο μέσα σε ενάμισι έτος από τη δημοσίευση της απόφασης για τον προσωρινό προσδιορισμό της αποζημίωσης και, σε περίπτωση απευθείας αίτησης για οριστικό προσδιορισμό της αποζημίωσης, από τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης του δικαστηρίου, διαφορετικά η απαλλοτρίωση αίρεται αυτοδικαίως. Η αποζημίωση δεν υπόκειται, ως αποζημίωση, σε κανένα φόρο, κράτηση ή τέλος.
5. Νόμος ορίζει τις περιπτώσεις υποχρεωτικής ικανοποίησης των δικαιούχων για την πρόσοδο, την οποία έχασαν από το ακίνητο που απαλλοτριώθηκε έως το χρόνο καταβολής της αποζημίωσης.
6. Όταν πρόκειται να εκτελεστούν έργα κοινής ωφέλειας ή γενικότερης σημασίας για την οικονομία της Χώρας, νόμος μπορεί να επιτρέψει την απαλλοτρίωση υπέρ του Δημοσίου ευρύτερων ζωνών, πέρα από τις εκτάσεις που είναι αναγκαίες για την κατασκευή των έργων. Ο ίδιος νόμος καθορίζει τις προϋποθέσεις και τους όρους μιας τέτοιας απαλλοτρίωσης, καθώς και τα σχετικά με τη διάθεση ή χρησιμοποίηση, για δημόσιους ή κοινωφελείς γενικά σκοπούς, των εκτάσεων που απαλλοτριώνονται επιπλέον όσων είναι αναγκαίες για το έργο που πρόκειται να εκτελεστεί.
7. Νόμος μπορεί να ορίσει ότι για την εκτέλεση έργων με προφανή κοινή ωφέλεια υπέρ του Δημοσίου, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, οργανισμών κοινής ωφέλειας και δημόσιων επιχειρήσεων, επιτρέπεται να διανοιχθούν υπόγειες σήραγγες στο επιβαλλόμενο βάθος, χωρίς αποζημίωση, υπό τον όρο ότι δεν θα παραβλάπτεται η συνήθης εκμετάλλευση του υπερκείμενου ακινήτου.
Διεθνείς συνθήκες για την προστασία των Ιδιοκτησιακών Δικαιωμάτων
International treaties for the Protection of Property Rights
1. The UN-Declaration on Human Rights, December 10, 1948
Article 17
Everyone has the right to own property alone as well as in association with others. No one shall be arbitrarily deprived of his property.
2. The European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms
Article 1 of the Protocol 1 (Rome) to the Convention:
Every natural or legal person is entitled to the peaceful enjoyment of his possessions. No one shall be deprived of his possessions except in the public interest and subject to the conditions provided for by law and by the general principles of international law.
The preceding provisions shall not, however, in any way impair the right of a State to enforce such laws as it deems necessary to control the use of property in accordance with the general interest or to secure the payment of taxes or other contributions or penalties.
3. The European Parliament Declaration of fundamental rights and freedoms (Doc. A2-3/89, J.O. No. C 120/51)
Article 9:
The right of ownership shall be guaranteed. No one shall be deprived of their possessions except where deemed necessary in the public interest and in the cases and subject to the conditions provided for by law and subject to fair compensation.
4. The European Charter of Fundamental Rights
Article 17: Right to Property.
Everyone has the right to own, use, dispose of and bequeath his or her lawfully acquired possessions. Noone may be deprived of his or her possessions except in the public interest and in cases and under the conditions provided for by law subject to fair compensation being paid in good time for their loss. The use of property may be regulated by law in so far as is necessary for the general interest.
10η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ: "ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ"
Γιατί και η ιδιοκτησία είναι ανθρώπινο δικαίωμα!
ΕΠΙΣΗΜΟΙ ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ ΤΗΣ "ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΗΜΕΡΑΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ"
Πολλές εθνικές ενώσεις - μέλη της UIPI διοργανώνουν εθνικούς εορτασμούς για την "Παγκόσμια Ημέρα Ιδιοκτησίας". Η UIPI και ο Πρόεδρός της κ. Στράτος Παραδιάς διοργανώνουν κάθε χρόνο μια κεντρική εκδήλωση στην οποία συμμετέχουν όλα τα στελέχη της UIPI και πλήθος κοινού και ΜΜΕ. Συγκεκριμένα οι διεθνείς εορτασμοί της Παγκόσμιας Ημέρας Ιδιοκτησίας έχουν διοργανωθεί στις εξής χώρες:
2004: Η UIPI και η ΠΟΜΙΔΑ είχαν διοργανώσει στη Θεσσαλονίκη (5 Μαίου 2004), Βαλκανικό Συνέδριο όλων των οργανώσεων ιδιοκτητών ακινήτων των βαλκανικών χωρών, στο οποία εξετάστηκε το πρόβλημα της άρνησης επιστροφής των κατεσχημένων ακίνητων περιουσιών και οι περαιτέρω ενέργειες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Το Συνέδριο εξέδωσε τη "Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης" ζητώντας την επιστροφή των παράνομα εθνικοποιημένων περιουσιών στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους.
2005: Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (Βρυξέλλες) με συμμετοχή του Βρετανού και του Γερμανού αντιπροέδρων του, καθώς και πλήθους ευρωβουλευτών, μεταξύ των οποίων και πολλοί Έλληνες (Κ. Χατζιδάκης, Ι. Βαρβιτσιώτης, κλπ.).
2006: Στη Βιέννη (Αυστρία) με συμμετοχή πολιτικών, πλήθους κοινού και Τύπου - ΜΜΕ.
2007: Στα Τίρανα (Αλβανία) με συμμετοχή εκατοντάδων πολιτών, πολιτικών και Τύπου - ΜΜΕ.
2008: Στο Βουκουρέστι (Ρουμανία) όπου διοργανώθηκε μεγάλη συγκέντρωση την Παρασκευή, 12.12.2008 με συμμετοχή πολιτικών, πρέσβεων μεγάλων χωρών, κοινού και Τύπου - ΜΜΕ.
2009: Στο Παρίσι (Γαλλία) όπου την Παρασκευή 11.12.2009 διοργανώθηκε μεγάλος εορτασμός με συμμετοχή διεθνούς κοινού και των προέδρων των οργανώσεων ιδιοκτητών της Γαλλίας.
2010: Στο Δουβλίνο (Ιρλανδία), στις 10.12.2010, με συμμετοχή εκπροσώπων της ιρλανδικής κυβέρνησης, πολιτικών κομμάτων και κοινού.
2011: Στη Λιέγη (Βέλγιο) στις 10.12.2011, με συμμετοχή του Δημάρχου της πόλης, τοπικών βουλευτών και πλήθους ιδιοκτητών ακινήτων.
2012: Στο Λονδίνο (Μ. Βρετανία), στις 8.12.2012, με συμμετοχή της τ. Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κας Diana Wallis, πλήθους μελών και ΜΜΕ.
2013: Στη Γένοβα (Ιταλία), στις 6.12.2013, με παρουσίαση συγκριτικής μελέτης για τη φορολογία ακινήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από τον κ. Αναστάσιο Βάππα.
2014: Στις Βρυξέλλες, στις 18.11.2014, με συμμετοχή εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θέμα την ανάγκη απελευθέρωσης των μισθώσεων ακινήτων.
2015/16: Στην Αθήνα, το Σάββατο, 30.1.2016, ώρα 10 π.μ. στο Ξενοδοχείο ΤΙΤΑΝΙΑ, μαζί με το 33ο Πανελλήνιο Συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ, με κύριο ομιλητή τον τ. Αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕC.H.R.) Καθηγητή κ. Χρήστο Ροζάκη. Προηγήθηκε ακρόαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της Διεθνούς Ενώσεως Ιδιοκτητών Ακινήτων στο Προεδρικό Μέγαρο από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλο.