Η φορολογική μεταχείριση της ενίσχυσης των εκμισθωτών από τη μείωση ή τη μη είσπραξη μισθωμάτων: 

• Δεν συνιστά εισόδημα και δεν υπόκειται σε φόρο εισοδήματος και ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδημάτων το μη εισπραχθέν μίσθωμα.

• Το ποσό που δόθηκε ως έκπτωση στα φυσικά πρόσωπα (εκμισθωτές) με ποσοστό (20%) επί του 60% των μισθωμάτων (λογιζομένων πριν από την ως άνω μείωση) συμψηφίζεται με οφειλές με καταληκτική ημερομηνία καταβολής προς τη φορολογική αρχή από τις 31.7.2020 και μετά (πλην των οφειλών από ρυθμίσεις ή διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής, οφειλών υπέρ αλλοδαπού Δημοσίου και από ανάκτηση κρατικών ενισχύσεων). Η έκπτωση ίσχυσε μέχρι και τον μήνα Οκτώβριο.

Για τις τρεις ακόλουθες περιπτώσεις καταβολής ποσού (αντί έκπτωσης) στους λογαριασμούς των δικαιούχων εκμισθωτών:

1. Το ποσό που (αντί της έκπτωσης) καταβάλλεται από το κράτος στον τραπεζικό λογαριασμό των φυσικών προσώπων (εκμισθωτών), που είναι το 50% της μείωσης των μισθωμάτων από τον μήνα Νοέμβριο 2020 και εφεξής (εισπράττουν μειωμένο μίσθωμα κατά 40%).

2. Το ποσό που (αντί της έκπτωσης) καταβάλλεται από το κράτος στον τραπεζικό λογαριασμό των φυσικών προσώπων (εκμισθωτών), που είναι το 80% του συνολικού μισθώματος κατά τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2021 (οι μισθωτές δεν καταβάλλουν καθόλου μίσθωμα).

3. Το ποσό που καταβάλλεται από το κράτος στον τραπεζικό λογαριασμό των νομικών προσώπων (εκμισθωτών), που είναι το 60% του συνολικού μισθώματος κατά τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2021 (οι μισθωτές δεν καταβάλλουν καθόλου μίσθωμα).

• Δεν υπόκειται σε οποιονδήποτε φόρο, τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013 κατά περίπτωση.

• Είναι ανεκχώρητο και ακατάσχετο στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης γενικής ή ειδικής διάταξης.

• Δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, νομικά πρόσωπα των τελευταίων, ασφαλιστικά ταμεία και πιστωτικά ιδρύματα.

Στα νομικά πρόσωπα ή στις νομικές οντότητες, επιπλέον των ανωτέρω, για τα ποσά αυτά:

• Δεν εφαρμόζεται η παρ. 1 του άρθρου 47 του ν. 4172/2013(1) σε περίπτωση που προβούν σε διανομή ή κεφαλαιοποίηση των εν λόγω ποσών.
(Σημ.: Στα Ν.Π., όλα τα έσοδα που αποκτούν είναι έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, είτε τηρούν απλογραφικά είτε διπλογραφικά βιβλία. Στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος γίνεται φορολογική αναμόρφωση με μείωση των λογιστικών κερδών ή αύξηση ζημιών με τα εν λόγω ποσά, σε ειδικό κωδικό στο έντυπο «Ν», για να λειτουργήσει το αφορολόγητο.)

Συνεπώς, όπως βλέπουμε στον πίνακα με παράδειγμα μηνιαίου ενοικίου 500 ευρώ:

1. Για τους μήνες Μάρτιο έως Οκτώβριο 2020 (κλειστές ή πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ):

• Η επιχείρηση (μισθωτής) πλήρωσε στον ιδιοκτήτη (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) το 60% του μηνιαίου μισθώματος.

• Και το κράτος, με μορφή έκπτωσης (μόνο στον ιδιοκτήτη φυσικό πρόσωπο) από οφειλές του, το 20% επί του 60% (δηλαδή 12% στο ονομαστικό μίσθωμα). Ανάλογα και εφόσον εισέπραξαν, κατόπιν συμφωνίας, μειωμένο μίσθωμα κατά τουλάχιστον 30%.

2. Για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2020 (κλειστές ή πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ):

• Η επιχείρηση (μισθωτής) πλήρωσε στον ιδιοκτήτη (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) το 60% του μηνιαίου μισθώματος.

• Και το κράτος, με μορφή τραπεζικής καταβολής (μόνο στον ιδιοκτήτη φυσικό πρόσωπο), το 50% επί της μείωσης του 40% (δηλαδή 20% στο ονομαστικό μίσθωμα). Ανάλογα και εφόσον εισέπραξαν, κατόπιν συμφωνίας, μειωμένο μίσθωμα κατά τουλάχιστον 30%.

3. Για τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2021:

3α (κλειστές επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ):
• Η επιχείρηση (μισθωτής) δεν πληρώνει καθόλου ενοίκιο στον ιδιοκτήτη (φυσικό ή νομικό πρόσωπο).
• Και το κράτος, με μορφή τραπεζικής καταβολής, στον μεν ιδιοκτήτη φυσικό πρόσωπο) το 80% επί του ονομαστικού ενοικίου, στον δε ιδιοκτήτη νομικό πρόσωπο το 60% στο ονομαστικό μίσθωμα.

3β (πληττόμενες επιχειρήσεις βάσει ΚΑΔ):
• Η επιχείρηση (μισθωτής) πληρώνει το 60% στον ιδιοκτήτη (φυσικό ή νομικό πρόσωπο).
• Και το κράτος, με μορφή τραπεζικής καταβολής στον ιδιοκτήτη φυσικό πρόσωπο), το 50% επί της μείωσης του 40% (δηλαδή 20% στο ονομαστικό μίσθωμα). Ανάλογα και εφόσον εισέπραξαν, κατόπιν συμφωνίας, μειωμένο μίσθωμα κατά τουλάχιστον 30%.

Εισφορά αλληλεγγύης

Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις του άρθρου 298 του ν. 4738/2020 (βλ. σχετική εγκύκλιο Ε.2204/2020), η εισφορά αλληλεγγύης για το εισόδημα από ακίνητα δεν θα επιβληθεί κατά το φορολογικό έτος 2020.

Το 2021, εάν δεν αλλάξει το καθεστώς, το εισόδημα από ακίνητα επιβαρύνεται κανονικά με εισφορά αλληλεγγύης.

• Φορολογία για το 2020 – Παραδείγματα

Στα ακόλουθα παραδείγματα γίνεται η παραδοχή ότι από τον μήνα Μάρτιο έως τον Δεκέμβριο του 2020 υπήρξε μείωση στο ενοίκιο σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 της από 20.3.2020 πράξης νομοθετικού περιεχομένου (ΦΕΚ 68Α), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020 (Α΄ 83).

Επίσης, γίνεται η παραδοχή ότι η προαιρετική μείωση του ενοικίου για τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 2020 ήταν στο 30%, ενώ σύμφωνα με τις διατάξεις θα μπορούσε να είχε συμφωνηθεί και μεγαλύτερη μείωση.

Τέλος, τα ποσά των φόρων που τυχόν συμψηφίστηκαν μέσω της διαδικασίας που αναφέρθηκε ανωτέρω, προστέθηκαν στη στήλη «Ποσό επιδότησης». Τέλος, θυμίζουμε ότι ειδικά για το φορολογικό έτος 2020 απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α τα εισοδήματα από ακίνητα.

* Ο Γιώργος Χριστόπουλος είναι  Φοροτεχνικός – μέλος και επιστημονικός συνεργάτης της «mental Group Γ. ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ και ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ», πρώην καθηγητής ΤΕΙ. Ειναι εκπρόσωπος τύπου και δημοσίων σχέσεων της ΠΟΦΕΕ, υπεύθυνος της επιστημονικής ομάδας της ΕΦΕΕΑ, φοροτεχνικός σύμβουλος της Ομοσπονδίας Βενζινοπωλών Ελλάδος  και  επιστημονικός συνεργάτης της ΠΟΜΙΔΑ.

To άρθρο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις 30.1.2021, ημέρα διεξαγωγής του 38ου Πανελληνίου Συνεδρίου της ΠΟΜΙΔΑ στο οποίο συμμετείχε.