Σήμερα, τα ακίνητα παλαιότητας, κατασκευής άνω της 20ετίας, έχουν την τιμητική τους στην ελληνική αγορά ακινήτων, αφού αποτελούν ένα σημαντικό τμήμα του υφιστάμενου κτιριακού όγκου. Σύμφωνα με σχετικά στοιχεία από το συνολικό κτιριακό απόθεμα στην χώρα των 5 εκατ. κτιριακών μονάδων, κατασκευάστηκε το 85% περίπου μέχρι το 2000 και περίπου 60% πριν το 1980. Μάλιστα τα τελευταία έτη της κρίσης, το ποσοστό ακινήτων παλαιότητας στις συνολικές αγοραπωλησίες ακινήτων έχει αυξηθεί φτάνοντας το 70-80% του συνόλου. Λογικό αφού οι τιμές τους είναι χαμηλότερες από τα αντίστοιχα νεόδμητα και πιο προσιτές, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τα ενοίκια ενώ και οι αποδόσεις του είναι μεγαλύτερες και πιο σίγουρες.

Άμεση ενέργεια μετά τη αγορά ή κρίσιμη πράξη πριν την προσφορά του ενός ακινήτου παλαιότητας είναι η ανακαίνιση-ενεργειακή αναβάθμιση του. Είναι μια επιβεβλημένη κίνηση για την ενίσχυση της μελλοντικής υπεραξίας του και της ποιότητας της σημερινής χρήσης και οικιστικής, επαγγελματικής ή παραγωγικής δυνατότητας τους. Άλλωστε τα ενεργειακά αναβαθμισμένα και ανακαινισμένα ακίνητα παλαιότητας, ειδικά οι κατοικίες, είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικά, ειδικά σε περιοχές με περιορισμένη προσφορά υφιστάμενων νεόδμητων ή νεότερων οικοδομών. Αναμφίβολα, την εποχή της οικονομικής ύφεσης, όπου οι επενδύσεις είναι αβέβαιες, η ανακαίνιση του ακινήτου μας, είναι μια σίγουρη επενδυτική ενέργεια υπεραξιών και υψηλής απόδοσης.

Η ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση έχουν πολλαπλά στάδια υλοποίησης. Από ένα πλέγμα απλών εργασιών όπως ο ελαιοχρωματισμός, το τρίψιμο ξυλουργικών και πατωμάτων, την αλλαγή ειδών υγιεινής και κουζίνας μέχρι την ριζική ανακατασκευή του ακινήτου, δηλαδή την αλλαγή διαρρύθμισης, των υδραυλικών και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, τη τοποθέτηση ενεργειακών κουφωμάτων, νέας κλιματιστικής εγκατάστασης, μονώσεων κλπ. Η ενεργειακή αναβάθμιση-ανακαίνιση όμως απαιτεί ρευστότητα και επενδυτικούς πόρους ιδίων κεφαλαίων, αποτελώντας μια επενδυτική κίνηση σημαντική και για την πραγματική οικονομία, ανάπτυξη και κοινωνία. Για αυτό και απαιτούνται άμεσα γενναία κίνητρα για την επενδυτική εκτίναξη ενεργειακής αναβάθμισης και ανακαίνισης, ειδικά των ακινήτων παλαιότητας. Η σημερινή λογική των γραφειοκρατικών επιδοτήσεων τύπου «Εξοικονόμηση κάτ. οικον» είναι θετική αλλά ανεπαρκής για τις σημερινές ανάγκες. Αντίθετα απαιτούνται ρηξικέλευθες προτάσεις μόνιμου χαρακτήρα όπως αυτή της ΠΟΜΙΔΑ, για την έκπτωση 40% των δαπανών της αξίας κάθε ανακαίνισης-ενεργειακής λειτουργικής αναβάθμισης από τον φόρο, και όχι από το εισόδημα, μέσω συμψηφισμού με της φορολογίας εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ και κάθε άλλου φόρου προς το Ελληνικό Δημόσιο. Είναι κίνητρο ελκυστικότερο, μαζικής αναπτυξιακής επιρροής και αυτό γιατί επιτρέπει, σε κάθε ιδιοκτήτη να αναβαθμίσει το ακίνητο του, με υπεραξία και άμεση απόδοση. Για την κοινωνία άμεσες ωφέλειες είναι η δημιουργία πολλών θέσεων εργασίας, η βελτίωση του περιβάλλοντος μέσω της μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσής των παλιών κτιρίων και η ενίσχυση των παραγωγικών κρατικών εσόδων, αυτών δηλαδή που δημιουργούνται από αναπτυξιακές δράσεις. Αυτό είναι ένα κεντρικό κίνητρο σε μια ρεαλιστική και απλή λογική μιας ουσιαστικής αναπτυξιακής πολιτικής.

Εν κατακλείδι τα ακίνητα παλαιότητας σε συνδυασμό με την ενεργειακή και λειτουργική αναβάθμιση-ανακαίνιση τους, προσφέρουν υψηλές αποδόσεις και υπεραξία. Βέβαια η κορυφαία απόδοση τελικά δεν είναι τελικά χρηματική, αλλά αφορά στην αναβάθμιση της καθημερινής διαβίωσης και δραστηριότητας. Ειδικά η ψυχική ανάταση, εξαιρετικά απαραίτητη σήμερα, είναι η ουσιαστική, άυλη  και κορυφαία υπεραξία, προσφέροντας μια χειροπιαστή προσωπική απόδοση και ευχαρίστηση  οίκησης ή επαγγελματικής εργασίας ανεκτίμητης αξίας.  Την εποχή της οικονομικής και οικοδομικής ανάκαμψης, τα ακίνητα παλαιότητας είναι πηγή ανάπτυξης με την ενεργειακή και λειτουργική τους αναβάθμιση να αποτελεί μια εφικτή και αποδοτική επένδυση win-win, για καθένα ξεχωριστά και για την ανάπτυξη συνολικά. Για αυτό και απαιτούνται διαρκή και ουσιαστικά αναπτυξιακά κίνητρα μαζικού εύρους και όχι περιορισμένες επιδοτήσεις!

*Του Μάνου Κρανίδη, Πολιτικού μηχανικού ΕΜΠ, MSc, CEO Krama Property, μέλους Δ.Σ. ΠΟΜΙΔΑ.